Centrum Nauki Kopernik prezentuje cykl wykładów i spotkań z naukowcami. Od 11 stycznia 2017 roku zaprasza na intelektualny spacer – Drogi do Życia. Przewodnikami będą biolodzy i medycy. Pokażą, w jaki sposób biologia i medycyna poznają i zmieniają świat.
Geny i medycyna, komórki macierzyste, terapie nowotworowe, regeneracja przerwanego rdzenia kręgowego – o tym miedzy innymi będą mówić, dzieląc się wiedzą o rezultatach badań i najnowszych osiągnięciach. Wykładom towarzyszy kawiarnia naukowa – miejsce do nieformalnych spotkań i rozmów bezpośrednich.
– Chcemy podkreślić, że obecny cykl „Drogi do Życia”, tak jak poprzedni, jest autorskim pomysłem i dziełem podziwianego przez nas naukowca. „Plan podróży” przygotowała biofizyk, genetyk i członkini Rady Programowej Centrum Nauki Kopernik, prof. Magdalena Fikus. To zaszczyt współtworzyć wydarzenie z Panią Profesor. Razem z zespołem Kopernika wypracowaliśmy ostateczny skład zaproszonych naukowców oraz opowieść, która spina wszystkie ich wykłady. Nauka kształtuje naszą przyszłość, ale też pomaga rozwiązywać problemy teraźniejsze. – informuje na swojej stronie CNK – Warto posłuchać tych, którzy opowiedzą jak…
Przed każdym wykładem aktualności ze świata nauki: „Co nowego w mikroświecie” – prof. Magdalena Fikus. Prowadzenie: Wiktor Gajewski, Marcin Zaród
Prof. dr hab. Magdalena Fikus – z wykształcenia biochemik, z zawodu – biofizyk i genetyk. Z wielką pasją popularyzuje naukę – festiwale, pikniki, kawiarnie naukowe, „uniwersytety” dzieci i seniorów, recenzje, konferencje, rady programowe, artykuły i wystąpienia medialne, debaty i tak dalej. Przewodnicząca Rady Upowszechniania Nauki PAN, mimo zaawansowanego wieku emerytalnego, zatrudniona częściowo w macierzystym Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN.
Wiktor Gajewski – Dyrektor Wydarzeń Naukowych i Artystycznych Centrum Nauki Kopernik. Związany z CNK od 2007, jako animator podróżującej po Polsce wystawy „Eksperymentuj”. Współautor projektu GENesis – cyklu wydarzeń umożliwiających dyskusje wokół rozwoju współczesnej biotechnologii. Prowadził projekt „Uzdrowisko Warszawa” skierowany do osób ze środowiska nauki, sztuki i przedsiębiorczości, związany z projektowaniem usług i produktów w odpowiedzi na potrzeby społeczne. Jego pasja – tworzenie i testowanie narzędzi budowania nowych, pozytywnych relacji między naukowcami a nie-naukowcami.
Marcin Zaród – fizyk, popularyzator nauki i socjolog techniki. Specjalista w Pracowni Wydarzeń Naukowych i Artystycznych CNK. Współtworzył m.in. 20. Piknik Naukowy 2016, cykl Wieczorów dla Dorosłych i serię wykładów „Drogi do Rzeczywistości”. Jako socjolog bada relacje nauki i społeczeństwa, m.in. w zakresie komunikacji naukowej i społecznych uwarunkowań procesów tworzenia wiedzy. Kierownik grantu badawczego NCN, współpracował m.in. z PBIS Stocznia, Muzeum Sztuki w Łodzi i Google.
11 stycznia, godz. 19.00
KREW. BEZCENNA TKANKA, Wiesław W. Jędrzejczak
Pod pojęciem krwi zwykle rozumiemy tylko krew obwodową: czerwoną ciecz znajdującą się w naczyniach i złożoną z komórek krwi i osocza. W rzeczywistości pojęcie obejmuje całą tkankę, w tym narząd, który wytwarza komórki krwi, czyli szpik (u dorosłych znajdujący się w kościach płaskich). Co ciekawe, szpik powstaje z pojedynczych komórek zwanych krwiotwórczymi komórkami macierzystymi. W idealnych warunkach jedna taka komórka wystarczy, aby wytworzyć cały szpik i podtrzymywać jego ciągłą pracę. Wymaga to u osoby dorosłej wytworzenia około pół biliona komórek dziennie. Jednocześnie tyle komórek krwi jest codziennie zużywanych. Krew pełni w organizmie trzy główne funkcje: transportową krzepnięcia i odpornościową. Ta ostatnia jest wyjątkowo istotna. Żyjemy bowiem w świecie, w którym wiele mikroorganizmów postrzega nas jako pożywienie. Istniejemy tak długo, jak długo jesteśmy się w stanie przed nimi obronić. Pierwszą linię obrony stanowią zawarte w krwi neutrofile i pochodzące z monocytów makrofagi. Drugą, różne rodzaje limfocytów i ich produkty zwane przeciwciałami. Krew scala nasz organizm w jedność i broni jego integralności. Jest dla nas bezcenna.
Prof. Wiesław Jędrzejczak – lekarz, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii, Onkologii i Chorób Wewnętrznych Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W swojej pracy badacza i klinicysty zajmował się m.in. hematologią, transplantologią i medycyną nuklearną. Pionier w zakresie operacji przeszczepu szpiku kostnego w Polsce.
O NADZIEI. KOMÓRKI MACIERZYSTE, Leonora Bużańska
Komórki macierzyste są podstawą rozwoju organizmu, a u dorosłego człowieka odpowiadają za odnowę i regenerację tkanek. Czy wszystkie komórki, które potocznie nazywane są jako macierzyste rzeczywiście nimi są? Dlaczego stanowią nadzieję współczesnej medycyny, a dlaczego budzą strach? Postęp w dziedzinie bioinżynierii komórkowej i biotechnologii umożliwia otrzymywanie niekontrowersyjnych etycznie, typowych dla określonych tkanek komórek macierzystych, które już znajdują zastosowanie w nauce i w medycynie. Wyzwaniem współczesnej medycyny regeneracyjnej jest zastosowanie „szytych na miarę”, zgodnych z układem immunologicznym pacjenta komórek spełniających kryteria bezpieczeństwa i skuteczności terapeutycznej. Z takich „spersonalizowanych” komórek, zwanych jako iPS (indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste) uzyskano w wielu laboratoriach na świecie modele chorób ludzkich, które już powszechnie wykorzystujemy w toksykologii, farmakologii i diagnostyce klinicznej. Wizja komórek iPS jako nośnika terapii spersonalizowanej i powszechnie dostępnej jest jeszcze jednak stosunkowo odległa.
Prof. Leonora Bużańska – biolog medyczny, kierownik Pracowni Bioinżynierii Komórek Macierzystych w Instytucie Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego PAN. Bada procesy molekularne i epigenetyczne związane z reprogramowaniem i różnicowaniem komórek macierzystych w kierunku neuralnym. Bada procesy neurotoksyczności rozwojowej z wykorzystaniem modelu ludzkich indukowanych komórek pluripotencjalnych (iPS). Pracuje nad otrzymywaniem kompetentnych terapeutycznie komórek macierzystych i ich hodowlą in vitro w warunkach biomimetycznych – przypominających naturalne środowisko organizmu.
27.12.2016, oprac. Justyna Grabowska (FKŁ)
ŻRÓDŁO: Centrun Nauki Kopernik, www.kopernik.org.pl
ilustracja: CNK
Krew nie woda.