Maryam Namazie

12473571_903800459741282_6149179385789208_o — Nina Sankari, Maryam Namazie, Sanal Edamaruku

Maryam Namazie to urodzona w Iranie aktywistka na rzecz świeckości i praw człowieka, komentatorka prasowa i telewizyjna. Jest rzeczniczką Irańskiej Solidarności, Jedno Prawo dla Wszystkich oraz Rady Byłych Muzułmanów w Wielkiej Brytanii.

Namazie urodziła się w Teheranie, który opuściła wraz z rodziną w 1980 r. po wybuchu rewolucji w Iranie w 1979 r. Mieszkała kolejno w Indiach, Wielkiej Brytanii i USA gdzie rozpoczęła studia w wieku 17 lat. Obecnie znów w Wielkiej Brytanii. Zaangażowana w działalność na rzecz solidarności międzynarodowej, początkowo pracowała z etiopskimi uchodźcami w Sudanie. Po wybuchu w Etiopii islamskiej rewolucji jej tajna organizacja działająca na rzecz praw człowieka, Prawa Człowieka Bez Granic (Human Rights Without Frontiers) została wykryta i zakazana. Po powrocie do Stanów Zjednoczonych w roku 1991 była współzałożycielką Komitetu Pomocy Humanitarnej dla Irańskich Uchodźców (CHAIR).

W 1994 roku, kiedy pracowała w obozach dla uchodźców irańskich w Turcji i nakręciła film o ich sytuacji została wybrana Dyrektorem Wykonawczym Międzynarodowej Federacji Uchodźców Irańskich mającej swoje oddziały w ponad 20 krajach. W tym czasie prowadzi wiele kampanii skierowanych głównie przeciwko łamaniu praw człowieka w stosunku do uchodźców w Turcji i angażuje się w działalność Międzynarodowego Komitetu Przeciwko Kamienowaniu. Namazie jest również rzeczniczką „Równych Praw Teraz – Organizacji Przeciwko Dyskryminacji Kobiet w Iranie”, która działa na rzecz obrony praw kobiet i walczy z dyskryminacją ze względu na płeć w Iranie. Ma swój własny program w telewizji satelitarnej (TV International).

W swoim zaangażowaniu na rzecz świeckości Namazie nie ogranicza się tylko do kraju swojego pochodzenia. Swoje kampanie prowadzi również w Kanadzie oraz Wielkiej Brytanii gdzie obecnie mieszka. Licznymi publikacjami i oświadczeniami publicznymi Namazie rzuca wyzwanie relatywizmowi kulturowemu i politycznemu islamu. Zostało to docenione przez Narodowe Towarzystwo Świeckie (National Secular Society) przyznaniem nagrody 2005 Secularist of the Year – jako pierwszej laureatce tej nagrody.

Podczas zamieszek w Danii po ukazaniu się karykatur Mahometa była jednym z dwunastu sygnatariuszy manifestu „Razem Przeciwko Nowemu Totalitaryzmowi” (wraz z Ayaan Hirsi Ali, Shahla Chafiq, Caroline Fourest, Bernard-Henri Levy, Irshad Manji, Mehdi Mozaffari, Taslima Nasreen, Salman Rushdie, Antoine Sfeir, Philippe Val i Ibn Warraq) zaczynającego się słowami:

„Po pokonaniu faszyzmu, nazizmu i stalinizmu świat staje w obliczu nowego globalnego totalitarnego zagrożenia: islamizmu”.

W wywiadzie udzielonym w 2006 roku zauważa, że:

„[…] reakcja opinii publicznej była entuzjastyczna i manifest został uznany za wyjątkowo na czasie. Oczywiście nie obyło się również bez wielu wyrazów nienawiści ze strony islamistów.”

Namazie potępia dyskryminację jaką kobiety muszą znosić pod islamskim reżimem.

„Z samego faktu że jesteś obywatelem drugiej kategorii wynika, że nawet twoje zeznania w świetle prawa są dwukrotnie mniej wiarygodne, niż zeznania mężczyzny. Jako dziewczyna otrzymujesz w spadku połowę tego co dziedziczy mężczyzna. Musisz nosić burkę. Wiele obszarów edukacji oraz pracy jest dla Ciebie niedostępnych, ponieważ jesteś uważana za gorszą.”

Namazie porównuje sytuację kobiet żyjących pod islamskimi reżimami do nierówności społecznych w ramach apartheidu w Republice Południowej Afryki podając jako przykłady między innymi osobne wejścia dla kobiet do urzędów państwowych i oddzielenie mężczyzn i kobiet w nadmorskich kąpieliskach.

Po tym, jak w styczniu 2007 r. z inicjatywy Miny Ahadi, powstała Rada Byłych Muzułmanów w Niemczech, Namazie została współzałożycielką Rady Byłych Muzułmanów w Wielkiej Brytanii (CEMB) i zaangażowała się w założenie holenderskiego oddziału – „Głównego Komitetu dla Byłych Muzułmanów” (z inicjatywy Ehsan Jani). Reprezentanci tych trzech ex – muzułmańskich organizacji podpisali „Europejską Deklarację Tolerancji”. Powstanie Ex-Muzułmańskich organizacji zostało określone jako „nowy renesans”. Namazie porównuje przełamywanie tabu i „coming out” muzułmańskich apostatów do „wychodzenia z szafy” homoseksualistów.

W lutym 2008 r. Namazie i Ahadi znalazły się wśród 45 „Kobiet Roku 2007” wybranych przez Elle Quebec za ich wkład w założenie Ex-muzułmańskich organizacji. I choć holenderski Komitet został rozwiązany w 2008 roku, jego brytyjski i niemiecki odpowiedniki zostały wzmocnione przez powstanie oddziału francuskiego (w 2013 r. z inicjatywy Waleeda Al-Husseini przy zaangażowaniu Maryam Namazie). Końcowy raport z 2008 r. „Ofiary Zastraszania: wolność słowa w obrębie europejskich wspólnot muzułmańskich” wymienia Namazie wśród 27 europejskich osób publicznych o islamskich korzeniach, które znalazły się w centrum uwagi terrorystów ze względu na poglądy głoszone na tematy takie jak islam, homoseksualizm, praktyki religijne czy cokolwiek innego, czego ekstremiści nie mogą ścierpieć.

Namazie kieruje kampanią pod hasłem „Jedno Prawo dla Wszystkich” (One Law for All) skierowaną przeciwko rozwiązaniom wprowadzonym przez Arbitration Act z 1996. (Arbitration Act daje istniejącej w Wielkiej Brytanii od roku 1982 Islamskiej Radzie Szariatu i islamskim sądom prawo do orzekania w sprawach rodzinnych takich jak małżeństwa, rozwody, dziedziczenie, opieka nad dziećmi ). Jej zdaniem prawo szariatu jest dyskryminujące i niesprawiedliwe, szczególnie w stosunku do kobiet i dzieci.

„Prawa i sprawiedliwość są przeznaczone dla ludzi, a nie dla religii ani kultur”

Namazie

Kampania rozpoczęła się 19 grudnia 2008 r. podczas 60 rocznicy podpisania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Namazie wypowiedziała się również przeciwko relatywizmowi kulturowemu w odniesieniu do praw człowieka i równości potępiając fakt, że zachodnia propaganda ignoruje naruszania praw człowieka i ciemiężenie kobiet w krajach rządzonych przez islamistów pod pretekstem, że te działania są częścią kultury krajów, w których występują. Podkreśla również , że najwięksi oponenci wobec prawa szariatu i islamizmu to właśnie ludzie, którzy żyli pod ich rządami i że nikt nie powinien mieć mniejszych praw z powodu swojego miejsca urodzenia.

15 września 2010 r. Namazie wraz z 54 innymi osobami publicznymi podpisała list otwarty opublikowany w The Guardian, w którym wyraża swój sprzeciw wobec państwowej wizyty w Wielkiej Brytanii papieża Benedykta XVI.

Jako główny prelegent na Światowej Konwencji Ateistów w Dublinie Namazie stwierdziła, że obecnie ma miejsce „Islamska Inkwizycja”, a etykietowanie ludzi i krajów jako przede wszystkim islamskich czy muzułmańskich zaprzecza różnorodności jednostek i społeczeństw dając islamistom większe wpływy.

„Prawa człowieka nie są „zachodnie” lecz uniwersalne i określenie „islamofobia” jest niewłaściwie stosowane ponieważ nie jest to forma rasizmu, a strach przed islamem i sprzeciw wobec niego nie jest bezpodstawny, ale wręcz konieczny”. Z podobnym przesłaniem wystąpiła w Salt Lake City na Narodowej Konwencji Amerykańskich Ateistów w roku 2014, gdzie sprzeciwiała się noszeniu burki.

Po manifestacji egipskiej blogerki Aliaa Magda Elmahdy, która opublikowała swoje nagie zdjęcia żeby sprowokować islamistów, Namazie w lutym 2012 r. zainicjowała wydanie kalendarza ze zdjęciami nagich aktywistek feministycznych. Według Namazie „islamiści i prawicowi konserwatyści mają obsesję na punkcie kobiecego ciała. Chcą nas uciszyć, zmusić do noszenia burki i zakuć w kajdany na całe życie. Nagość łamie tabu i jest istotnym środkiem oporu” a czyn Elmahdy jest „Krzykiem przeciwko islamizmowi i ostatecznym aktem buntu”.

Namazie podkreśla różnicę istniejącą między „normalnymi” muzułmanami z jednej strony, którzy wspierają aktywistów na rzecz praw człowieka, takich jak np. Malala Youstafzai, a islamistami z drugiej strony, niebezpiecznymi z powodu tworzenia represyjnych ruchów politycznych przejmujących władzę w niektórych krajach . Uważa, że w skali globalnej doktryna chrześcijańska odnosi mniejsze sukcesy w tłumieniu praw kobiet niż ruchy islamistyczne.

Maryam Namazie jest rzeczniczką Fitnah – Ruchu Wyzwolenia Kobiet, ruchu protestu, który jak można wyczytać na jego stronie internetowej „żąda wolności, równości, sekularyzmu i wzywa do skończenia z mizoginią praw i zwyczajów kulturowych, religijnych i moralnych, przymusowym noszeniem burki, dyskryminacją ze względu na płeć, handlem usługami seksualnymi i przemocą wobec kobiet”. Nazwa ruchu pochodzi z hadisów – wypowiedzi islamskiego proroka Mahometa, który w jej opinii przedstawia kobiety jako źródło krzywd i udręki. Wyjaśnia , „że chociaż termin ten jest powszechnie postrzegany jako negatywny, fakt że kobiety określane jako „fitnah” to kobiety nieposłuszne, nie przestrzegające norm, stawiające opór, nie poddające się buntowniczki, nie ulegające nikomu, czyni go odpowiednim dla ruchu wyzwolenia kobiet”. Namazie podkreśla, że Fitnah ma znaczenie globalne chociaż powstanie ruchu było zainspirowane przez współczesne ruchy i rewolucje na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej.

Namazie zdecydowanie dystansuje się od skrajnie prawicowych grup anty-islamskich nie traktując ich jako sprzymierzeńców ale jako wrogów. Na światowej Konferencji Ateistów w Dublinie w 2011 roku, odnosząc się do ultra-prawicowców powiedziała: „Są jak islamiści”. Uważając że muzułmanie zasługują na taką samą ochronę prawną jak wszyscy, podkreśla jednak konieczność zapewnienia prawa do krytykowania religii.

We wrześniu 2015 r. związek studentów uniwersytetu Warwick blokował jej udział w zbliżającej się dyskusji zorganizowanej przez Towarzystwo Ateistów, Sekularystów i Humanistów Warwick ze względu na obawy, że mogłaby podżegać do nienawiści wobec studiujących na uniwersytecie muzułmańskich studentów. W wywiadzie przeprowadzonym przez Simon Gilbert W Coventry Telegraph została zacytowana jej wypowiedź : „to irytujące, że wszyscy jesteśmy zaszufladkowani i każdy kto krytykuje islam automatycznie otrzymuje etykietkę rasisty. To nie jest rasizm, to fundamentalne prawo…..ruch islamistyczny to ruch który masowo morduje ludzi na Bliskim Wschodzie i w Afryce. Jest dla nas ważne żeby móc o tym mówić i krytykować to” Po kilku dniach zakaz został cofnięty.

Maryam Namazi jest pierwszą laureatką, nadawanego corocznie przez Fundację im. Kazimierza Łyszczyńskiego tytułu Ateistki/Ateisty Roku w kategorii zagranicznej, którą otrzymała w 2014 roku ex aequo z Sanalem Edamaruku, oraz współpracuje z Fundacją im. Kazimierza Łyszczyńskiego i jest stałą członkinią Kapituły Tytułu Ateisty Roku. Kolejnymi laureatami nagrody zostali: Waleed Al-Husseini(2015) i Mario Ramadan(2016).

Maryam Namazie jest organizatorką konferencji na rzecz świeckości (Secular Conference), która odbywa się co roku w Londynie. Gromadzi ona najwybitniejszych przedstawicieli ruchów świeckich, ateistycznych, feministycznych, obrońców praw człowieka z całego świata, wśród których są tak wielkie gwiazdy, jak Richard Dawkins, Lawrence M. Krauss, Dan Barker, Annie Laurie Gaylor, Djemila Benhabib, Taslima Nasreen czy Inna Shevchenko. Fundację im. Kazimierza Łyszczyńskiego będzie reprezentować na tej konferencji Nina Sankari.